Ты понимаешь меня?  (30-1-2015)

Igor is een elfjarige jongen afkomstig uit Rusland. Thuis spreekt hij altijd Russisch. Anderhalf jaar geleden startte hij in het Nederlandstalige onderwijs als anderstalige nieuwkomer. Nederlands leren is een grote uitdaging voor hem. Hij evolueert traag. De school vraagt zich af of een onderliggend taalprobleem aan de basis ligt van de moeilijkheden. De zorgleerkracht verwijst Igor door naar een logopedist voor taalonderzoek. De logopedist onderzoekt de Nederlandse taalvaardigheid en besluit dat er nog ernstige moeilijkheden zijn. Igor scoort laag op de taaltest. Hij kan slechts korte zinnen vormen en heeft een erg beperkte woordenschat. Hij geeft vaak aan dat hij het antwoord niet weet en gebruikt veelal algemene termen. Grammaticale fouten komen veelvuldig voor: fouten tegen het lidwoordgebruik, foutieve werkwoordvervoegingen, fouten tegen de woordvolgorde in vraagzinnen.

Op basis van deze resultaten zou je kunnen besluiten dat Igor logopedische begeleiding nodig heeft om de achterstand in het Nederlands weg te werken. Dit is echter een te enge benadering bij een meertalig kind. Om vast te stellen of Igor gebaat is bij logopedische therapie is het belangrijk om ook de taalvaardigheden in het Russisch te onderzoeken. Daarom verwees de logopedist Igor door naar Integratiecentrum Foyer waar verschillende taalanalisten werkzaam zijn, waaronder een taalanalist Russisch.

Samen met een Russischsprekende cultureel bemiddelaar voerde de logopedist van het integratiecentrum Foyer een kort anamnesegesprek met de ouders van Igor. Daaruit bleek dat de taalontwikkeling in het Russisch normaal is verlopen. Igor brabbelde als baby vaak en sprak zijn eerste woordjes rond de leeftijd van een jaar. De logopedist maakte een video-opname van Igor terwijl hij in het Russisch sprak. Dat taalstaal analyseerde ze nadien met de taalanalist. Uit de analyse bleek een correcte, maar weinig gevarieerde woordenschat. Grammaticaregels werden correct toegepast: naamvallen en verbuigingen bleken geen probleem voor Igor. Wel ziet de taalanalist hem af en toe aarzelen. Moeder vertelt dat sinds Igor Nederlands leert, hij vaker twijfelt in het Russisch. Het lijkt alsof zijn taalgevoel achteruit gaat.

Uit de analyses in het Russisch blijken geen opvallende tekorten in de moedertaal. Dat wijst erop dat Igor meer tijd en taalaanbod nodig heeft in het Nederlands om die taal te verwerven. Logopedische therapie is hierbij niet nodig. Wel kan de logopedist tips meegeven aan de ouders en de school om de taalontwikkeling verder te stimuleren. Samen kunnen ze zoeken naar oefenkansen in het Nederlands. Belangrijk is om ook het Russisch blijvend te onderhouden. Een goede kennis van de moedertaal vergemakkelijkt het leren van een tweede taal. Momenteel zijn er lichte aanwijzingen voor taalverlies in het Russisch (vaker twijfelen, dalend taalgevoel). Het optimaliseren van het taalaanbod in het Russisch en het verhogen van de spreekkansen in die taal moeten dit proces tegengaan.

De casus van Igor toont aan dat de samenwerking tussen een logopedist en een taalanalist misdiagnoses bij meertalige kinderen kan vermijden.

Ben je zelf op zoek naar een taalanalist? Raadpleeg de lijst van opgeleide taalanalisten. Contacteer Code als je geen taalanalist vindt voor een taal die je zoekt via 03/241 08 09 of code@thomasmore.be.

Ben je logopedist en wil je je verder verdiepen in de taaldiagnostiek bij meertalige kinderen? Volg dan onze meerdaagse cursus Taaldiagnostiek bij meertalige kinderen en kies het traject Diagnostiek. Ben je tolk en wil je graag aan de slag als taalanalist? Volg dan het traject Taalanalyse.

Bij vragen kan je steeds contact opnemen met Charlotte Mostaert of Heleen Leysen.